BỆNH TĂNG HUYẾT ÁP Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Thứ ba - 29/07/2025 15:43

“Kẻ giết người thầm lặng” cần được phát hiện sớm và kiểm soát đúng cách

TĂNG HUYẾT ÁP LÀ GÌ?

Tăng huyết áp (còn gọi là cao huyết áp) là tình trạng áp lực máu tác động lên thành động mạch cao hơn mức bình thường trong thời gian dài. Chỉ số huyết áp được đo bằng hai trị số:

• Huyết áp tâm thu (số trên): Áp lực khi tim co bóp bơm máu.

• Huyết áp tâm trương (số dưới): Áp lực khi tim giãn nghỉ giữa các nhịp.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và hướng dẫn của Bộ Y tế, tăng huyết áp được chẩn đoán khi huyết áp ≥130/80 mmHg ở nhiều lần đo, vào các thời điểm khác nhau.

TẠI SAO NGƯỜI CAO TUỔI DỄ BỊ TĂNG HUYẾT ÁP?

Theo thời gian, quá trình lão hóa làm giảm đàn hồi của mạch máu, khiến thành mạch trở nên xơ cứng và hẹp lại. Tim phải hoạt động mạnh hơn để bơm máu qua các mạch này, dẫn đến huyết áp tăng cao. Đây là một phần của quá trình sinh lý tuổi già, nhưng có thể được làm trầm trọng thêm bởi:

Chế độ ăn uống không khoa học: Ăn nhiều muối, dầu mỡ, thực phẩm đóng hộp

Ít vận động thể chất

Thừa cân, béo phì

Căng thẳng tinh thần kéo dài

Uống rượu bia, hút thuốc lá

Tiền sử gia đình có người bị cao huyết áp hoặc bệnh tim mạch

Theo thống kê, có đến 60-70% người trên 60 tuổi có biểu hiện tăng huyết áp. Tuy nhiên, do triệu chứng ban đầu thường mơ hồ hoặc không rõ ràng nên nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng nguy hiểm.

NHỮNG DẤU HIỆU CẢNH BÁO TĂNG HUYẾT ÁP Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Người cao tuổi có thể xuất hiện các triệu chứng sau:

Đau đầu âm ỉ, nhất là vùng sau gáy, tăng lên khi căng thẳng

Chóng mặt, hoa mắt, dễ té ngã khi thay đổi tư thế đột ngột

Khó thở, đau tức ngực khi vận động nhẹ

Mệt mỏi kéo dài, ngủ không ngon giấc

Ù tai, mắt mờ, đánh trống ngực

Tuy nhiên, có hơn 50% người cao tuổi không có biểu hiện rõ ràng, do đó khám sức khỏe định kỳ và đo huyết áp thường xuyên là vô cùng cần thiết.

TĂNG HUYẾT ÁP NGUY HIỂM NHƯ THẾ NÀO?

Nếu không được kiểm soát tốt, tăng huyết áp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng:

Đột quỵ não (tai biến mạch máu não): Huyết áp cao làm vỡ hoặc tắc nghẽn mạch máu não, gây liệt, nói ngọng, thậm chí tử vong.

Suy tim: Tim phải làm việc quá tải trong thời gian dài, dẫn đến suy tim, phù nề, mệt mỏi, khó thở khi nằm.

Suy thận mãn tính: Tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, ảnh hưởng đến khả năng lọc máu, gây tích tụ độc tố trong cơ thể.

Tổn thương mắt: Gây xuất huyết võng mạc, phù gai thị, có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

CÁCH PHÒNG NGỪA VÀ KIỂM SOÁT TĂNG HUYẾT ÁP Ở NGƯỜI CAO TUỔI

1. Thay đổi lối sống lành mạnh

Ăn uống khoa học:

• Hạn chế muối <5g/ngày

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, cá, ngũ cốc nguyên hạt

• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, mỡ động vật, thịt đỏ

Vận động thể chất đều đặn:

• Đi bộ, đạp xe, tập dưỡng sinh …

• Phù hợp với thể trạng, tránh gắng sức đột ngột

Ngủ đủ giấc – giảm căng thẳng

• Ngủ từ 7–8 tiếng mỗi đêm

• Thiền, nghe nhạc, trò chuyện giúp thư giãn tinh thần

Hạn chế rượu bia – Bỏ thuốc lá

• Giảm nguy cơ tổn thương mạch máu và bảo vệ sức khỏe tim mạch

2. Dùng thuốc hạ huyết áp đúng theo chỉ định

Người cao tuổi không nên tự ý mua thuốc hoặc ngưng thuốc khi thấy huyết áp về bình thường. Việc điều trị cần có bác sĩ chuyên khoa theo dõi, kê đơn và điều chỉnh liều phù hợp.

3. Khám sức khỏe định kỳ

Đo huyết áp ít nhất 2 lần/tuần tại nhà hoặc tại trạm y tế

Kiểm tra chức năng tim, thận, mắt định kỳ 6 tháng/lần

Tái khám đúng hẹn, theo dõi tác dụng phụ của

THÔNG ĐIỆP SỨC KHỎE TỪ TRUNG TÂM Y TẾ BÌNH LIÊU

Tăng huyết áp không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt!

Với sự chủ động trong lối sống, chế độ dinh dưỡng, theo dõi sức khỏe thường xuyên và tuân thủ điều trị, người cao tuổi có thể sống khỏe mạnh, phòng tránh các biến chứng nguy hiểm và kéo dài tuổi thọ.