PHÒNG TRÁNH TẮC TIA SỮA Ở MẸ NUÔI CON NHỎ – HÀNH TRÌNH NUÔI CON KHÔNG CÒN NỖI ĐAU

Thứ sáu - 12/09/2025 08:19

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ – không chỉ giúp con phát triển toàn diện mà còn là sợi dây gắn kết thiêng liêng giữa mẹ và bé. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ, không ít bà mẹ phải đối mặt với những cơn đau buốt, căng tức, thậm chí sốt cao chỉ vì một nguyên nhân tưởng nhỏ nhưng không thể xem nhẹ – tắc tia sữa

Tắc tia sữa là một trong những vấn đề phổ biến mà nhiều bà mẹ gặp phải trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Đây là tình trạng sữa bị ứ đọng lại trong tuyến vú do ống dẫn sữa bị tắc nghẽn, không thể thoát ra ngoài, gây đau đớn, khó chịu và nếu không được xử trí kịp thời, có thể dẫn đến viêm tuyến vú, áp-xe vú hoặc mất sữa.

Tình trạng này nếu không được nhận biết và xử trí đúng cách có thể khiến hành trình nuôi con bằng sữa mẹ bị gián đoạn, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe của mẹ và quá trình phát triển của trẻ.

Vậy tắc tia sữa là gì? Vì sao xảy ra? Phòng ngừa và xử trí ra sao? Hãy cùng Trung tâm Y tế Bình Liêu tìm hiểu trong bài viết dưới đây để các mẹ luôn an tâm, tự tin trên hành trình nuôi con khỏe mạnh!

TẮC TIA SỮA – KHÔNG CHỈ LÀ CƠN ĐAU ĐƠN THUẦN

Tắc tia sữa không chỉ gây đau, mà còn là nguyên nhân làm giảm hiệu quả bú mẹ, khiến trẻ không nhận đủ dưỡng chất thiết yếu, chậm tăng cân và dễ mắc bệnh. Về phía mẹ, nếu để tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến:

• Viêm tuyến vú, áp-xe vú (có mủ)

• Mất sữa vĩnh viễn do hoại tử mô tuyến sữa

• Ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, tinh thần và sự gắn bó giữa mẹ và con

NGUYÊN NHÂN GÂY TẮC TIA SỮA

1. Trẻ bú không hiệu quả: Không ngậm đúng khớp vú, bú lắt nhắt, bú ngắn

2. Không vắt bỏ sữa dư sau mỗi cữ bú, để sữa ứ đọng lại

3. Cho bú lệch bên hoặc không đổi bên thường xuyên

4. Bỏ bú đột ngột, trẻ ngủ quá nhiều hoặc mẹ ngủ lâu không cho bú

5. Mẹ mặc áo ngực chật, chèn ép lên tuyến sữa

6. Chấn thương ngực (va chạm, massage mạnh tay)

7. Stress, suy nhược, ăn uống thiếu chất sau sinh

8. Vệ sinh đầu ti kém, làm vi khuẩn xâm nhập vào ống dẫn sữa

NHẬN BIẾT TẮC TIA SỮA SỚM

Phát hiện và xử trí sớm sẽ giúp giảm thiểu biến chứng. Các dấu hiệu thường gặp gồm:

• Ngực căng cứng, đau tức, nóng đỏ tại vùng bị tắc

• Có thể sờ thấy cục cứng hoặc vùng lợn cợn dưới da

• Bé bú khó, sữa chảy yếu hoặc không ra sữa

• Có thể kèm sốt nhẹ, ớn lạnh, mệt mỏi

Nếu mẹ không điều trị sớm, tình trạng có thể tiến triển thành viêm tuyến vú (đau dữ dội, sốt cao, sưng đỏ cả vùng ngực) và áp-xe tuyến vú (mưng mủ, phải can thiệp y tế).

PHÒNG NGỪA TẮC TIA SỮA NHƯ THẾ NÀO?

Phòng bệnh hơn chữa bệnh – dưới đây là các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả mà các mẹ cần ghi nhớ:

1. Cho trẻ bú càng sớm càng tốt sau sinh

• Tốt nhất là trong vòng 1 giờ sau sinh

• Giúp làm sạch tuyến sữa, kích thích tiết sữa ổn định

2. Bú đều cả hai bên ngực và đúng cách

• Mỗi cữ bú, cho bé bú lần lượt 2 bên, không dồn một bên quá lâu

• Hướng dẫn đúng khớp ngậm để trẻ bú hiệu quả, tránh đau núm vú

3. Vắt bỏ sữa dư sau bú hoặc khi căng tức

• Có thể vắt bằng tay hoặc máy vắt sữa

• Tránh để sữa ứ đọng lâu gây tắc ống dẫn

4. Massage và chườm ấm thường xuyên

• Trước khi bú: chườm ấm, massage nhẹ nhàng giúp khai thông tuyến sữa

5. Giữ vệ sinh bầu ngực sạch sẽ

• Rửa nhẹ bằng nước ấm sau mỗi lần bú

• Không dùng xà phòng hoặc cồn sát khuẩn mạnh làm khô da

6. Duy trì tinh thần lạc quan, chế độ dinh dưỡng đầy đủ

• Uống nhiều nước, ăn đa dạng, bổ sung lợi khuẩn, vitamin nhóm B

• Tránh stress, mất ngủ, vì hormone stress sẽ ức chế tiết sữa

XỬ TRÍ KHI MẸ BỊ TẮC TIA SỮA

Khi có dấu hiệu tắc tia sữa, mẹ không nên ngừng cho bú, thay vào đó cần:

• Tiếp tục cho con bú bên bị tắc, hoặc dùng máy hút/vắt sữa ra

• Chườm ấm, massage nhẹ nhàng theo hướng từ ngoài vào đầu ti

• Chườm lạnh sau khi hút sữa xong để giảm viêm sưng

• Không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh hoặc thuốc tiêu sữa

• Nếu sau 24–48 giờ không đỡ, mẹ nên đến Trạm Y tế xã hoặc Trung tâm Y tế để được tư vấn, xử trí kịp thời

“Tắc tia sữa tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu để kéo dài sẽ gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và trẻ. Chủ động phòng tránh và xử trí đúng cách chính là chìa khóa để hành trình nuôi con bằng sữa mẹ diễn ra suôn sẻ, an toàn.”

Nếu mẹ sau sinh có dấu hiệu tắc tia sữa, sốt, đau tức ngực hoặc cần hỗ trợ tư vấn kỹ thuật vắt sữa, khớp ngậm bú, massage tuyến sữa – hãy đến ngay Trạm Y tế xã hoặc liên hệ khoa sản – Trung tâm Y tế Bình Liêu để được hỗ trợ kịp thời.

Tác giả: TTYT Bình Liêu

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn